गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग किंवा सर्वीकल कॅन्सर हा भारतातील महिलांमध्ये आढळणाऱ्या कॅन्सरमध्ये दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. हा सामान्यपणे १५ ते ४४ वयोगटातील महिलांमध्ये जास्त आढळतो. वैद्यकीय शास्त्राने गेल्या काही वर्षांत कितीही प्रगती केली असली तरीही कर्करोगामुळे होणाऱ्या मृत्युदरात वाढ होतच आहे. याचे मुख्य कारण हे कॅन्सरबद्दल असणारी अजागरूकता आहे.
कोणत्याही आजाराबद्दल जागरूकता निर्माण करण्याच्या दिशेने पहिले पाऊल म्हणजे त्याच्याबद्दल समाजात असणारे गैरसमज दूर करणे. गर्भाशयाच्या कर्करोगाबद्दल अनेक समज आणि गैरसमज आहेत. चला तर जाणून घेऊ या गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोगाबद्दलचे समाज आणि त्यांची तथ्ये :
गैरसमज: जर माझी एचपीव्ही चाचणी पॉझिटिव्ह आली , तर मला नक्कीच गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग आहे.
तथ्य: HPV चे १०० पेक्षा जास्त प्रकार आहेत – त्यापैकी केवळ काही प्रकारच्या विषाणूमुळे गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग होण्याचा धोका असतो. सहसा, शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती 2 वर्षांच्या आत हा विषाणू स्वतःहून शरीराबाहेर काढून टाकते. तथापि, काही, एचपीव्ही शरीरात तसेच राहतात आणि कालांतराने, यामुळे गर्भाशय ग्रीवामध्ये असामान्य पेशी बदल निर्माण करतात जे आपण पाहू किंवा अनुभवू शकत नाही. या असामान्य पेशी जर लवकर सापडल्या नाहीत आणि त्यावर उपचार केले नाहीत तर गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग होऊ शकतो.
गैरसमज: गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग हा केवळ ज्यांचे अनेक लैंगिक भागीदार असतील त्यांनाच होतो त्यामुळे मला HPV लस किंवा HPV चाचणीबद्दल काळजी करण्याची गरज नाही.
तथ्य: तुमचा एकच जोडीदार असला तरीही तुम्हाला गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग होऊ शकतो. एका व्यक्तीला गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग का होऊ शकतो आणि दुसर्‍याला का होत नाही हे कोणीही अचूकपणे सांगू शकत नाही.
गैरसमज: गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग संसर्गजन्य आहे.
तथ्य: गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग हा संसर्गजन्य नाही, त्यामुळे गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग असलेल्या महिलांनी रोग पसरण्याची काळजी करण्याची गरज नाही. तथापि, एचपीव्ही विषाणू हा संसर्गजन्य आहे. 99%, गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग HPV हा मानवी पॅपिलोमाव्हायरसमुळे होतो.
गैरसमज: मला गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग तपासण्यासाठी वार्षिक पॅप चाचणी आवश्यक आहे.
तथ्य: तुमची पॅप चाचणी आणि एचपीव्ही चाचणी दोन्ही सामान्य असल्यास, तुम्हाला दरवर्षी पॅप चाचणी घेण्याची आवश्यकता नाही. सामान्य पॅप आणि एचपीव्ही चाचणी परिणाम असलेल्या महिलांसाठी खालील गर्भाशयाच्या मुखाच्या कर्करोगाच्या तपासणी मार्गदर्शक तत्त्वांची शिफारस केली आहे:
वय २१-२९: दर तीन वर्षांनी पॅप चाचणी
वय 30-64: दर पाच वर्षांनी पॅप चाचणी आणि HPV चाचणी
वय ६५ आणि त्याहून अधिक: तुम्हाला पॅप आणि एचपीव्ही चाचण्या सुरू ठेवण्याची गरज आहे का याबद्दल तुमच्या डॉक्टरांशी बोला
गैरसमज: मला HPV लस मिळाली आहे, त्यामुळे मला पॅप चाचण्यांची गरज नाही.
तथ्य: : HPV लस घेतलेल्यांसाठी नियमित पॅप चाचण्या अजूनही आवश्यक आहेत. लस काही प्रकारच्या एचपीव्हीपासून संरक्षण करते, परंतु सर्वच नाही. तुम्ही अजूनही गर्भाशयाच्या मुखाच्या कर्करोगासाठी नियमितपणे स्क्रीनिंग केले पाहिजे जर:
- तुम्ही रजोनिवृत्तीतून गेला आहात;
- तुम्ही आधी लैंगिकदृष्ट्या सक्रिय असल्यास, जरी तुम्ही आत्ता लैंगिकदृष्ट्या सक्रिय नसले तरीही;
- तुमच्याकडे HPV लस आहे;
- तुम्ही जर समलिंगी संबंधात आहात;
गैरसमज: मला गर्भाशयाच्या मुखाचा कर्करोग झाला आहे म्हणून आता मला मुले होऊ शकत नाहीत.
तथ्य : काहीवर्षांपूर्वी गर्भाशयाच्या ग्रीवेच्या कर्करोगाच्या रुग्णांना उपचारानंतर मुले होण्याची खूप कमी संधी असायची. कारण अशा रुग्णांना सामान्यत: हिस्टेरेक्टॉमी आणि/किंवा केमोथेरपी आणि श्रोणीच्या भागात रेडिएशन थेरपी दिली जाते. परंतु आता स्थिती बदलली आहे. बरेच नवीन उपचार पर्याय आहेत जे कॅन्सर डॉक्टरांना रुग्णांची प्रजनन क्षमता वाचवण्यास सक्षम करतात जेणेकरून ते पालक बनू शकतील.
केमोथेरपी आणि/किंवा रेडिएशन थेरपी घेत असलेल्या महिलांसाठी, उपचार सुरू करण्यापूर्वी प्रजनन क्षमता टिकवण्यासाठी डॉक्टर काही गोष्टी करू शकतात. उदाहरणार्थ, ते एग्स आणि/किंवा भ्रूण जतन करण्यासाठी सहाय्यक पुनरुत्पादक तंत्रज्ञान वापरू शकतात. आणि ज्या स्त्रियांना किरणोत्सर्गाचे उच्च डोस मिळतील, ते शस्त्रक्रियेने अंडाशयांना रेडिएशन क्षेत्राबाहेर हलवू शकतात जेणेकरून त्यांना इजा होणार नाही.
जर तुम्हाला गर्भाशयाच्या कर्करोगाबद्दल कुठल्याही प्रकारची शंका असेल तर तुम्ही डॉ महेश पवार यांना संपर्क करू शकता. डॉ महेश पवार हे पुण्यातील सर्वात विश्वासू कॅन्सर डॉक्टरांपैकी एक आहेत. ते अत्याधुनिक पद्धतींसह कर्करोगाचा उपचार देतात. त्यांना ऑन्कोलॉजी क्षेत्रात 15 वर्षांचा अनुभव आहे. ते सामान्य ट्यूमरपासून ते अत्यंत गुंतागुंतीच्या/पुन्हा वारंवार होणाऱ्या केसेससह दोन्ही प्रकारच्या घातक रोगांसाठी उपचार प्रदान करतात.
